Cmentarze dla społeczności lokalnej są źródłem wiedzy o ludziach tworzących historię danej miejscowości, zbiorem tekstów kultury oraz miejscem zadumy nad minionym czasem.
Na terenie miasta Iłży funkcjonowało 5 cmentarzy: cmentarz przy kościele Wniebowzięcia NMP, cmentarz przy kościele Matki Boskiej Śnieżnej, cmentarz przy kościele św. Ducha, cmentarz stary oraz cmentarz żydowski. Na każdym z nich znajdują się pomniki nagrobne lub inne formy upamiętnienia wystawione ku pamięci spoczywających tam osób. Naturalną powinnością obecnych mieszkańców Iłży jest ich ochrona oraz kultywowanie pamięci o zmarłych pogrzebanych na cmentarzach.
Zadaniem podjętego projektu jest zebranie i opracowaniu źródeł dotyczących wszystkich cmentarzy iłżeckich. Ponadto zostanie sporządzona dokumentacja fotograficzna obiektów (wraz z ich detalami) oraz wykonane zostaną odpisy inskrypcji. Na podstawie zebranych materiałów planowane jest napisanie „Monografii cmentarzy iłżeckich”, która składać będzie się z dwóch tomów. Pierwszy zawierać będzie studium historyczne i analizę obiektów obejmujących treści przedstawień symbolicznych na nagrobkach oraz treści inskrypcji. Tom drugi będzie katalogiem odpisów inskrypcji wraz z komentarzami.
Prace inwentaryzacyjne na cmentarzach prowadzone są od 2011 roku.
Nagrobek zmarłej w 1830 roku Marcjanny Szymańskiej jest najstarszym zachowanym nagrobkiem na cmentarzu starym. Niestety nie zachowała się w archiwum księga metrykalna z 1830 roku, zawierająca zapis aktu zgonu, który dostarczyłby wielu informacji o pochowanej świętej pamięci Marcjannie Szymańskiej.
